Intuïtief voorzitterschap werkt!

Jij kunt als voorzitter jouw intuïtie professioneel inzetten door:

  • bewust aandacht te geven aan wat zich aandient, en nu aan de orde is.
  • het gebruik van je mentale draaiboek.
  • sneller de juiste beslissingen te nemen.

En er zijn aandachtspunten!

  • Waak ervoor dat je intuïtie niet ‘uit staat’.
  • Pas op voor ‘framing’ en wees oprecht in je intuïtie en je principes.
  • Zet intuïtie daarom alleen in, als je je eigen onvolkomenheden kent. Dit laatste is makkelijker gezegd dan gedaan. Zelfreflectie is het begin van elk goed voorzitterschap.

Moderne voorzitters

Van moderne voorzitters worden snelle reacties en besluiten verwacht. In vergaderingen met overvolle agenda’s, zaaltjes vol ego’s, en over het algemeen beperkte gegevens en data voorhanden, heeft iedereen wel een mening. En er zijn er altijd voors en tegens. Een sterk rationele aanpak en afweging van alle belangen en emoties, lijken voor jou als voorzitter de enige manier om de vergadering nog enigszins in goede banen te leiden. Maar in dat soort omstandigheden kan je ook gebruik maken van je intuïtie.

Mag dat wel?

Intuïtie is hot. Heel veel professionals noemen intuïtie als hun nummer één instrument. Iedereen weet er wel iets over te vertellen. Iedereen heeft er een mening over. Maar werkt het nou echt? Mag je belangrijke beslissingen wel op je intuïtie nemen? Wordt juist van een voorzitter niet meer ‘nuchterheid’ verwacht? Is sturen op intuïtie onverstandig en kan je er beter voorzichtig mee zijn?

Ontwaren

In mijn boek De Nieuwe Voorzitter noem ik het actief gebruiken van intuïtie ‘het ontwaren’. Bewust aandacht geven aan je intuïtie, als een onderstroom voor wat goed, juist, en nu aan de orde is. Via ontwaren kan je feilloos het moment aanvoelen waarop een besluit of volgende actie ‘in de lucht hangt’. Dat moment kun je gebruiken om de vergadering weer vaart en ‘momentum’ te geven. Als je meer wilt weten over ‘ontwaren’, kun je dit lezen in mijn boek “De vijf O’s van succesvol voorzitten” (hier (http://www.externevoorzitter.nl/boek.html) kun je meer lezen over dit boek en het bestellen).

Hoe voel je het moment aan?

Intuïtie is een onbewust proces. We hebben niet in de gaten dat onze intuïtie altijd actief is. We scannen waarnemingen razendsnel op eerder opgeslagen informatie in ons geheugen. Zo weet je soms intuïtief of iets goed voelt, of dat een persoon niet deugt. Hoe meer patronen je kent, hoe makkelijker je een nieuwe situatie kunnen vergelijken. Herken je een bekend patroon, dan krijg je meer gevoel bij de situatie.

Het mentale draaiboek

Als je er oog voor hebt dan herken je onbewust, door de inzet van je intuïtie, het ‘mentale draaiboek’. Het mentale draaiboek is een ‘scene’ die je als het ware onbewust afspeelt in je hoofd. Met gebruik van de eerder opgeslagen ervaringen, zijn dat patronen in je geheugen geworden. Je stelt je als het ware (en onbewust) voor hoe een situatie zal aflopen. Waar je vervolgens naar gaat handelen.

In zo’n draaiboek ga je de volgende zaken zien/ontwaren:

  • deze opmerkingen zijn belangrijk;
  • deze doelen kunnen we bereiken;
  • dit kunnen we verwachten;
  • zo moeten we handelen.

Dit intuïtieve inzicht levert je als voorzitter aanknopingspunten om je vergadering ‘momentum’ te pakken en dit in te brengen.

Je draaiboek geeft snelheid

Gary Klein, Amerikaans psycholoog noemt dit het ‘herkenning-georiënteerd beslissingsmodel’: bewust gebruik maken van je onbewuste (intuïtieve) capaciteiten. Het model van Klein laat zien hoe mensen extreem snel besluiten kunnen nemen zonder eerst alternatieven te moeten formuleren en evalueren. Valt een situatie niet volledig binnen een bekend patroon, dan wordt de meest nabije werkbare oplossing gezocht. Dit spaart kostbare tijd.

Addertjes

1. Ken je gevoeligheden
Als voorzitter kan je dus gebruik maken van je intuïtie om zicht te krijgen op wat nodig is voor de vergadering. Maar dat werkt alleen als jij je eigen gevoeligheden en (on-)hebbelijkheden kent en herkent. Kan je dat niet, dan kan jij je ’twisted’ kijk op de werkelijkheid gaan projecteren op de deelnemers. Voor je het weet sla je de plank dan ongelooflijk mis.

2. Laat je niet om de tuin leiden
We zetten onze intuïtie soms ook uit, en zijn dan makkelijk om de tuin te leiden:

  • we hebben een goed werkende Iphone 5s maar willen toch die Iphone 6S.
  • wat is er zo goed aan die Dopper waterfles van € 12,50? Dat kan toch ook in goedkoop flesje?
  • waarom ‘Spa blauw’ kopen als we weten/en onze leidingwaterkwaliteit dezelfde is (en uit dezelfde bron komt).
  • waarom die trui in die chique winkel hebben, terwijl je dezelfde trui in die andere winkel –met een ander merk erin- niet koopt.We weten dat zo’n beslissing eigenlijk niet klopt. Dat het niet in overeenstemming is met je intuïtie. Maar we accepteren het toch. In veel gevallen volgen we niet onze intuïtie – ‘ik ben toch niet gek?’ – maar zijn we gevoelig voor status, de ‘beleving’ of we zoeken zekerheid door terug te vallen op oude patronen.

3. Trouw zijn aan je intuïtie, no matter what?
Ook overrulen we soms onze intuïtie door ons aan te passen aan de omstandigheden. Zelfs als dat aanpassen indruist tegen iets wat eigenlijk niet klopt met je principes. Je accepteert datgene wat je normaal gesproken fout vindt opeens wél in een andere context. Je bent bijvoorbeeld thuis overtuigd vegetariër, en op je werk sta je als cateraar broodjes met vlees te serveren. Ja, je moet toch je geld verdienen? Overspel kan niet, maar je hebt meer dan begrip als je beste vriendin zich hieraan overgeeft. Dit aanpassen heet ook wel ‘framing’: je creëert soms onbewust een vergoelijkende verklaring voor jouw handelen bij zaken die eigenlijk tegen je intuïtie, gevoel en principes indruisen.

Dat is als voorzitter een valkuil; meegaan in iets wat (moreel) niet klopt. Het is goed om hier periodiek bij stil te staan: hebben wij hier in onze vergadering frame neigingen? Dit is zeker ook aan te raden voor toezichthoudende gremia: voorzitters (en leden) van Raden van Toezicht en Raden van Bestuur.

Wil jij weten hoe effectief jij bent als voorzitter, en hoe jij daarbij je intuïtie in kan zetten? In een coachingstraject gaan we samen aan de slag. Je laat mij je vergadering zien en ik zeg je hoe professioneel je vergadering is en wat er anders kan.